عوارض خروج از کشور یکی از الزامات قانونی برای هر ایرانی است که قصد سفر به خارج از کشور را دارد. این هزینه که به‌عنوان مالیات خروج از کشور هم شناخته می‌شود، برای انواع سفرها (چه هوایی، زمینی یا دریایی) و برای همه افراد، حتی کودکان، اجباری است.
اگر این عوارض به‌درستی پرداخت نشود، ممکن است در لحظه خروج از کشور با مشکل مواجه شوید. در این مقاله، همه آنچه باید درباره عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۴ بدانید، از جمله مبلغ، روش‌های پرداخت، شرایط معافیت و نکات مهم دیگر را به‌صورت کامل و ساده توضیح می‌دهیم.
عوارض خروج از کشور چیست؟
عوارض خروج از کشور، مالیاتی است که دولت از هر شهروند ایرانی برای خروج از مرزهای کشور دریافت می‌کند. این هزینه برای انواع سفرهای سیاحتی، زیارتی، کاری یا حتی درمانی اعمال می‌شود.
فرقی نمی‌کند که از طریق فرودگاه، مرز زمینی یا بندر خارج شوید؛ پرداخت این عوارض برای همه الزامی است. هدف از این مالیات، تنظیم و مدیریت سفرهای خارجی و تأمین بخشی از بودجه عمومی کشور است.
در سال ۱۴۰۴، مبلغ این عوارض نسبت به سال گذشته حدود ۳۰ درصد افزایش یافته و بسته به نوع سفر و تعداد دفعات خروج از کشور متفاوت است. در ادامه، جزئیات دقیق هزینه‌ها و شرایط پرداخت را بررسی می‌کنیم.
چه کسانی باید عوارض خروج از کشور پرداخت کنند؟
هر شهروند ایرانی که قصد خروج از کشور را دارد، باید این عوارض را پرداخت کند. این قانون شامل همه گروه‌های سنی، از نوزادان تا بزرگسالان، می‌شود.
حتی اگر به‌صورت خانوادگی سفر می‌کنید، باید برای هر نفر به‌طور جداگانه عوارض پرداخت شود. بااین‌حال، برخی گروه‌ها از پرداخت این هزینه معاف هستند که در بخش‌های بعدی به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
نکته مهم این است که یک نفر می‌تواند عوارض کل اعضای خانواده یا گروه را پرداخت کند. برای این کار، کافی است کد ملی همه افراد در سامانه پرداخت ثبت شود. نیازی نیست که هر فرد حتماً از حساب بانکی خودش استفاده کند.
مبلغ عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۴
هزینه عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۴ بر اساس نوع سفر و تعداد دفعات خروج در طول سال تعیین شده است.
طبق مصوبه جدید، در سفر دوم ۵۰ درصد و در سفر سوم و دفعات بعدی ۱۰۰ درصد به مبلغ پایه اضافه می‌شود. در ادامه، جدول هزینه‌ها برای انواع سفرها آورده شده است:
جدول هزینه عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۴
| نوع سفر | سفر اول (ریال) | سفر دوم (ریال) | سفر سوم به بعد (ریال) | نوع مرز |
|---|---|---|---|---|
| سیاحتی | ۶,۷۵۰,۰۰۰ | ۱۰,۱۲۵,۰۰۰ | ۱۳,۵۰۰,۰۰۰ | هوایی، زمینی، دریایی |
| حج (عمره و تمتع) | ۲,۲۳۰,۰۰۰ | ۳,۳۴۵,۰۰۰ | ۴,۴۶۰,۰۰۰ | هوایی، زمینی، دریایی |
| زائرین عتبات و عالیات (هوایی) | ۶۰۰,۰۰۰ | ۶۰۰,۰۰۰ | ۶۰۰,۰۰۰ | هوایی |
| زائرین عتبات و عالیات (زمینی/دریایی) | ۲۰۰,۰۰۰ | ۲۰۰,۰۰۰ | ۲۰۰,۰۰۰ | زمینی، دریایی |
نکات مهم درباره هزینه‌ها
- سفرهای سیاحتی: گران‌ترین نوع عوارض مربوط به سفرهای سیاحتی است که با افزایش دفعات سفر، هزینه آن به‌صورت تصاعدی بالا می‌رود.
- سفرهای زیارتی: هزینه عوارض برای زائران عتبات و عالیات به‌ویژه در سفرهای زمینی بسیار کمتر است.
- کودکان و نوزادان: هیچ تخفیفی برای کودکان و نوزادان وجود ندارد و مبلغ عوارض برای آن‌ها مشابه بزرگسالان است.
- مرزنشینان: افرادی که در مناطق مرزی زندگی می‌کنند و در سامانه وزارت کشور ثبت شده‌اند، تنها یک بار در سال نیاز به پرداخت عوارض دارند.
روش‌های پرداخت عوارض خروج از کشور
پرداخت عوارض خروج از کشور به دو روش آنلاین و حضوری امکان‌پذیر است. در ادامه، هر روش را به‌طور کامل توضیح می‌دهیم تا بتوانید مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید.
پرداخت عوارض خروج از کشور آنلاین
پرداخت آنلاین سریع‌ترین و راحت‌ترین روش برای تسویه عوارض است. این روش به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به مراجعه حضوری، در هر زمان و مکان هزینه را پرداخت کنید.
سامانه پرداخت عوارض خروج از کشور (سداد)
یکی از محبوب‌ترین روش‌های پرداخت آنلاین، استفاده از سامانه سداد است. مراحل پرداخت در این سامانه به این صورت است:
- وارد سامانه سداد شوید.
- کد ملی و مشخصات فردی خود را وارد کنید.
- نوع سفر (سیاحتی، زیارتی و غیره) را انتخاب کنید.
- مبلغ عوارض نمایش داده می‌شود. آن را بررسی و تأیید کنید.
- اطلاعات کارت بانکی (عضو شتاب) را وارد کرده و پرداخت را انجام دهید.
- پس از پرداخت، رسید دیجیتالی دریافت می‌کنید. پیشنهاد می‌شود از این رسید اسکرین‌شات بگیرید یا شماره پیگیری را ذخیره کنید.
پرداخت عوارض خروج از کشور آنلاین بانک ملی
بانک ملی نیز امکان پرداخت آنلاین عوارض را از طریق وب‌سایت یا اپلیکیشن «بام» فراهم کرده است. مراحل این روش عبارت‌اند از:
- به وب‌سایت بانک ملی یا اپلیکیشن بام مراجعه کنید.
- از منوی خدمات بانکی، گزینه «خدمات الکترونیک» را انتخاب کنید.
- گزینه پرداخت عوارض خروج از کشور را پیدا کرده و کلیک کنید.
- کد ملی و اطلاعات لازم را وارد کنید.
- پس از تأیید مبلغ، با وارد کردن اطلاعات کارت بانکی، پرداخت را تکمیل کنید.
پرداخت عوارض خروج از کشور حضوری
اگر به هر دلیلی امکان پرداخت آنلاین ندارید، می‌توانید به‌صورت حضوری عوارض را پرداخت کنید. این روش بیشتر در فرودگاه‌ها کاربرد دارد.
پرداخت از طریق دستگاه‌های خودپرداز بانک ملی
در اکثر فرودگاه‌های بین‌المللی، دستگاه‌های خودپرداز غیرنقدی بانک ملی وجود دارند که برای پرداخت عوارض طراحی شده‌اند. مراحل پرداخت به این صورت است:
- دستگاه خودپرداز بانک ملی را در فرودگاه پیدا کنید (می‌توانید از کارکنان فرودگاه کمک بگیرید).
- کارت بانکی خود را وارد دستگاه کنید.
- گزینه «عوارض خروج از کشور» را انتخاب کنید.
- نوع سفر و کد ملی خود را وارد کنید.
- اطلاعات نمایش‌داده‌شده (مانند تعداد دفعات خروج) را تأیید کنید.
- رمز کارت را وارد کرده و پرداخت را انجام دهید.
پرداخت در شعب مرزی بانک ملی
برخی شعب مرزی بانک ملی نیز امکان پرداخت حضوری عوارض را فراهم کرده‌اند. توجه کنید که این خدمت فقط در شعب مرزی ارائه می‌شود و شعب معمولی بانک ملی این امکان را ندارند.
پرداخت عوارض خروج از کشور زمینی
برای سفرهای زمینی، پرداخت عوارض به‌صورت حضوری در مرزها معمولاً امکان‌پذیر نیست. بنابراین، بهتر است قبل از سفر، عوارض را به‌صورت آنلاین پرداخت کنید تا در مرز با مشکل مواجه نشوید. سامانه‌های آنلاین مثل سداد یا بانک ملی برای این منظور بسیار مناسب هستند.
استعلام عوارض خروج از کشور با کد ملی
برای اطمینان از پرداخت عوارض یا بررسی وضعیت آن، می‌توانید از طریق کد ملی استعلام کنید. این کار از طریق سامانه سداد به‌راحتی انجام می‌شود. مراحل استعلام عبارت‌اند از:
- به صفحه استعلام سامانه سداد مراجعه کنید.
- کد ملی، شماره کارت بانکی یا شماره مرجع پرداخت و کد امنیتی را وارد کنید.
- اطلاعات پرداخت شما نمایش داده می‌شود.
این روش به شما کمک می‌کند مطمئن شوید که عوارض به‌درستی ثبت شده است. پیشنهاد می‌شود این استعلام را قبل از سفر انجام دهید تا از هرگونه خطا جلوگیری شود.
مدارک لازم برای پرداخت عوارض خروج از کشور
برای پرداخت عوارض خروج، نیازی به مدارک پیچیده نیست. تنها موارد موردنیاز عبارت‌اند از:
- کد ملی
- اطلاعات فردی (نام و نام خانوادگی)
- کارت بانکی عضو شبکه شتاب
این اطلاعات برای ثبت پرداخت کافی هستند و نیازی به ارائه مدارک فیزیکی یا پرینت رسید نیست. با این‌حال، بهتر است تصویر رسید یا شماره پیگیری را در گوشی خود نگه دارید.
مدت زمان اعتبار پرداخت عوارض خروج از کشور
اگر عوارض را پرداخت کرده‌اید اما سفرتان به هر دلیلی (مثلاً کنسلی پرواز) انجام نشد، نگران نباشید. این پرداخت تا پایان سال ۱۴۰۴ معتبر است. برای مثال، اگر در اردیبهشت ۱۴۰۴ عوارض را پرداخت کرده باشید، می‌توانید تا ۲۹ اسفند ۱۴۰۴ از آن برای هر سفر خارجی استفاده کنید، بدون نیاز به پرداخت مجدد.
مهلت پرداخت عوارض
توصیه می‌شود عوارض را حداقل ۳۰ دقیقه قبل از سفر پرداخت کنید. بااین‌حال، بهتر است این کار را چند روز زودتر انجام دهید تا در لحظات آخر با استرس مواجه نشوید.
استرداد عوارض خروج از کشور
اگر از سفر منصرف شدید، امکان استرداد عوارض وجود دارد، اما این گزینه فقط برای پرداخت‌های آنلاین در دسترس است. مراحل استرداد به این صورت است:
- به وب‌سایت استرداد عوارض مراجعه کنید.
- اطلاعات شخصی، شماره پیگیری پرداخت و شماره شبا (حساب بانکی) را وارد کنید.
- درخواست استرداد را ثبت کنید.
نکات مهم استرداد
- وجه فقط به حساب شخصی که پرداخت را انجام داده است، بازگردانده می‌شود.
- حداقل ۷۲ ساعت پس از پرداخت می‌توانید درخواست استرداد ثبت کنید.
- اگر حساب بانک ملی دارید، وجه سریع‌تر واریز می‌شود، اما حساب سایر بانک‌ها هم پذیرفته می‌شود.
- مدت زمان دقیق استرداد مشخص نیست، اما معمولاً چند روز کاری طول می‌کشد.
چه کسانی از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف‌اند؟
برخی افراد و گروه‌ها از پرداخت عوارض معاف هستند یا تخفیف دریافت می‌کنند. این گروه‌ها عبارت‌اند از:
- مقیمان خارج از کشور: افرادی که اقامت دائم کشور دیگری دارند.
- خدمه سفر: مانند خدمه پرواز یا کشتی که به‌دلیل شغلشان از کشور خارج می‌شوند.
- دانشجویان خارجی: دانشجویانی که مجوز تحصیل در خارج دارند (با شرط حداقل ۳ ماه فاصله بین سفرها).
- بیماران و جانبازان: افرادی که با مجوز شورای پزشکی برای درمان به خارج سفر می‌کنند (تخفیف ۴۰ تا ۶۰ درصد برای همراه بیمار).
- زائران اربعین: افرادی که از مرزهای زمینی برای زیارت اربعین خارج می‌شوند.
- دارندگان گذرنامه سیاسی یا ویزای کاری: با مجوز وزارت کار و امور اجتماعی.
عوارض خروج برای گروه‌های خاص
عوارض خروج برای کودکان
هزینه عوارض برای کودکان و نوزادان مشابه بزرگسالان است و هیچ تخفیفی برای آن‌ها در نظر گرفته نشده است. برای مثال، در سفرهای سیاحتی، مبلغ عوارض برای هر کودک همان ۶,۷۵۰,۰۰۰ ریال (سفر اول) خواهد بود.
عوارض خروج برای مرزنشینان
مرزنشینان که در سامانه وزارت کشور ثبت شده‌اند، تنها یک بار در سال نیاز به پرداخت عوارض دارند. اطلاعات دقیق‌تر درباره مبلغ عوارض آن‌ها هنوز اعلام نشده است.
عوارض خروج برای اتباع خارجی مقیم ایران
اتباع خارجی مقیم ایران (مانند شهروندان افغان) معمولاً نیازی به پرداخت عوارض ندارند، اما باید گذرنامه خود را به مأموران مرزی نشان دهند. در صورت نیاز به پرداخت، این کار از طریق دستگاه‌های خودپرداز بانک ملی در فرودگاه امکان‌پذیر است.
نکات پایانی برای پرداخت عوارض خروج از کشور
پرداخت عوارض خروج از کشور فرایندی ساده است که با داشتن کد ملی و کارت بانکی به‌راحتی انجام می‌شود. برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، پیشنهاد می‌کنیم:
- عوارض را چند روز قبل از سفر پرداخت کنید.
- از روش‌های آنلاین مثل سامانه سداد یا بانک ملی استفاده کنید.
- رسید پرداخت یا شماره پیگیری را ذخیره کنید.
- اگر سفرتان کنسل شد، از اعتبار پرداخت تا پایان سال استفاده کنید یا درخواست استرداد دهید.
این راهنما تلاش کرد تا تمام جنبه‌های مهم مرتبط با عوارض خروج از کشور را به زبانی ساده و کاربردی توضیح دهد. از روش‌های مختلف پرداخت گرفته تا شرایط خاص گروه‌های مختلف، سعی کردیم هیچ سوالی بدون پاسخ نماند.
این اطلاعات به شما کمک می‌کند، بدون دغدغه برای سفر خارجی آماده شوید.
